Waar tien jaar geleden graslanden enkel uit gras bestonden, zie je de laatste jaren steeds vaker dat vlinderbloemigen zoals witte- en rode klaver worden toegevoegd aan grasmengsels, onder andere als gevolg van het GLB. Ook is er een sterke toename van de teelt van luzerne. Naast regelgeving is ook het financiële voordeel een reden om klavers aan grasland toe te voegen. Wat zijn de financiële voordelen van klavers en vlinderbloemigen in grasland?

De inschatting is dat door de huidige mestwetgeving het gebruik van zowel klavers als luzerne nog verder zal toenemen. Het wegvallen van derogatie zorgt op veel melkveebedrijven voor grote problemen. Steeds minder dierlijke mest mag worden aangewend, wat resulteert in het afvoeren van deze dierlijke mest tegen steeds hogere prijzen. In eerste instantie zit de meeste pijn bij de hoge mestafzetkosten die dit teweeg brengt. Maar helaas snijdt het mes in dit geval aan twee kanten. Om hoge ruwvoeropbrengsten mogelijk te blijven houden wordt de afgevoerde mest en zou moeten worden aangevuld met kunstmest. Echter de gebruiksnormen en soms ook de liquiditeit zitten hier in de weg.  

Bij 12 ton droge stof opbrengst per ha en een eiwitgehalte van +/-16% is de stikstof opbrengst zo’n 312 kg N/ha. Wanneer uit dierlijke mest nog 170 kg N/ha aangewend mag worden moet het gat opgevuld worden met kunstmest. Dit komt neer op meer dan 500 kg KAS per ha.

 Bij een optimale teelt van gras-klaver wordt als vuistregel gesteld dat maximaal 6 kg stikstof per ha vanuit de lucht gebonden kan worden per procent klaver in het grasland. Bij een aandeel van 20% aan vlinderbloemigen in het veld komt dit neer op 120 kg N/ha.

Hierdoor is nog maar zo’n 81 kg aan KAS per ha nodig. En bespaar je 444 kg KAS/ha.

Net zoals de schommelende olie- en gasprijzen, varieert ook de prijs van KAS sterk. Na de extreem hoge prijzen in de jaren 22/23 is de prijs voor KAS nu op een redelijk stabiel niveau, maar de algemene trend van de KAS-prijs gaat wel omhoog.

Bij een prijs van €30/100 kg binden de vlinderbloemigen zo’n €133/ha stikstof welke gratis in de lucht aanwezig is. De jaarlijkse besparing neemt toe bij een hogere kunstmestprijs en is hoger dan de extra kosten van het zaaizaad.