Onderzoekers van Wageningen Universiteit en Researchcentrum zijn erin geslaagd een modelplant zo te bewerken dat hij zijn ‘lijfwachten’ aantrekt. De aangetrokken roofmijten beschermen de plant tegen spintmijten die grote schade aan het gewas kunnen toebrengen. De onderzoekers ontdekten hoe een gen uit de aardbeiplant, ingebracht in de zandraket (Arabidopsis), ertoe leidt dat de plant geurstoffen afgeeft die de roofmijten aantrekt. De resultaten van het onderzoek staan in Science van 23 september.
Geleedpotige herbivoren zoals insecten en spintmijten vormen een belangrijke bedreiging voor de groei van planten. Daarom hebben planten verdedigingsmechanismen ontwikkeld. Een van de verdedigingsvormen bestaat in het optrommelen van de natuurlijke vijanden van de schadelijke herbivoren. Planten produceren na vraat door herbivoren ‘SOS-geuren’. Niet alle planten produceren even veel SOS-geuren en via plantenveredeling zouden planten die veel van deze geuren produceren kunnen worden geselecteerd. In de tuinbouw is het gunstig om rassen te gebruiken die de natuurlijke vijanden van de belagers van het gewas snel aantrekken. De roofmijt Phytoseiulus persimilis bijvoorbeeld, wordt op die manier door tuinders gebruikt als biologische bestrijder van spintmijt in kassen.
Om de rol van de verschillende geurstoffen ondubbelzinnig te kunnen aantonen is het belangrijk om over planten te beschikken die slechts verschillen in één of enkele geurstoffen. Transgene planten kunnen daarbij een belangrijk onderzoeksgereedschap zijn. Onderzoekers van Wageningen Universiteit en Plant Research International van Wageningen UR gingen na hoe deze geurmengsels heel precies kunnen worden gemanipuleerd om te ontrafelen welke componenten belangrijk zijn voor de aantrekking van de natuurlijke vijanden. In hun onderzoek dat door de Technologiestichting STW werd gefinancierd, ontdekten zij hoe de introductie van een enkel gen, afkomstig uit aardbei, in het modelplantje Arabidopsis leidt tot de afgifte van twee nieuwe lijfwacht-aantrekkende geurstoffen.
De fundamentele inzichten die dit type werk opleveren kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan nieuwe wegen in de plantenveredeling, waarbij de biologische bestrijding en de (traditionele) veredeling elkaar versterken doordat gewassen efficiënter hun lijfwachten rekruteren. Zo kan de roofmijt effectiever naar een plaag van spintmijten worden geleid zodat de biologische bestrijding verder verbetert.
